Fastation

ห้องแสดงนิทรรศการ

งู ทำไมมีพิษ-ลิ้นสองแฉก ค้นหาคำตอบจากทัวร์ชมโบราณวัตถุต้อนรับปีงู 2568

14/01/2025

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ต้อนรับปีนักษัตรงูเล็ก ปีมะเส็ง พ.ศ.2568 จัดทัวร์พิเศษ "อาศิรวิษนักษัตร" เชิญชมโบราณวัตถุชิ้นสำคัญที่มีตำนานเชื่อมโยงกับ “งู” พระอิศวร นางมณโฑ ท้าววิรูปักษ์ พระมหาพิชัยราชรถ เครื่องเบญจรงค์ โบราณวัตถุเหล่านี้เกี่ยวพันกับ “งู” อย่างไรต้อนรับปีใหม่ พ.ศ.2568 ซึ่งตรงกับ ปีนักษัตรงูเล็ก หรือ ปีมะเส็ง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ได้จัดนำชมพิพิธภัณฑ์ในหัวข้อ อาศิรวิษนักษัตร เปิดตำนานอสรพิษ พุทธศักราช 2568“อาศิรวิษ แปลว่า ผู้มีพิษในเขี้ยว ซึ่งหมายถึงงูนั่นเอง” ศุภวรรณ นงนุช ภัณฑารักษ์ชำนาญการ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร อธิบายความหมายของชื่อหัวข้อการนำชมพิพิธภัณฑ์เป็นกรณีพิเศษในเทศกาลท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์ยามค่ำคืน Night at the Museum Festival ครั้งที่ผ่านมา โดยค้นหา ตำนานเกี่ยวกับงู ซึ่งเชื่อมโยงกับ โบราณวัตถุ ที่จัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑ์“เราพบว่าคัมภีร์วิษณุปุราณะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดู กล่าวถึงที่มาทำไมงูจึงมีลิ้นสองแฉก นางมณโฑในวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์ก็มีชาติกำเนิดเกี่ยวกับงู ไตรภูมิพระร่วงมีการจัดลำดับชั้นระหว่างพญานาคกับงูดิน เครื่องถ้วยเบญจรงค์ 5 สี ก็เชื่อมโยงตำนานเกี่ยวกับงูตามที่ปรากฏอยู่ในคัมภีร์ซานไห่จิงของจีน” ศุภวรรณ กล่าวถึงแนวคิดในการนำชม โบราณวัตถุชิ้นสำคัญ ที่สัมพันธ์กับ ปีมะเส็ง ปีงูประติมากรรมพระอิศวร • วัสดุ : สำริด ศิลปะสุโขทัย ต้นพุทธศตวรรษที่ 20 (อายุประมาณ 600 ปี) • ตำแหน่งจัดแสดง : ห้องสุโขทัย อาคารประพาสพิพิธภัณฑ์ • ตำนานอสรพิษ : ที่มาของพิษงูและเหตุใดงูมีลิ้น 2 แฉกคัมภีร์วิษณุปุราณะ คัมภีร์สำคัญในศาสนาฮินดูเกี่ยวกับ ‘พระวิษณุ’ หรือเรียกอีกนามหนึ่ง ‘พระนารายณ์’ เทพผู้สร้างผู้ปกป้องคุ้มครองโลก บันทึกไว้ว่า กาลก่อนที่เทวดายังไม่เป็นอมตะ วันหนึ่งพระอินทร์ประทับมาบนหลังช้างเอราวัณ ฤาษีทุรวาสซึ่งเหาะไปเที่ยวสวรรค์กลับมา จึงนำพวงมาลัยที่นางฟ้าร้อยถวายให้ตนถวายให้กับพระอินทร์พระอินทร์ทรงนำพวงมาลัยวางบนบ่าช้างเอราวัณ กลิ่นหอมของดอกไม้สวรรค์ทำให้ช้างเอราวัณเมาคลั่ง ชูงวงคว้าพวงมาลัยกระทืบทิ้งฤาษีทุรวาสโกรธจัดจึงสาปให้เทวดากำลังลดลงกึ่งหนึ่งเสมอเมื่อรบกับอสูร ทำให้เทวาดาตายลงเป็นจำนวนมาก จึงพากันไปเฝ้าพระนารายณ์เพื่อขอกำลังกลับคืน อย่างน้อยเมื่อรบกับอสูรจะได้ไม่ต้องตายพระนารายณ์ทรงแนะนำให้ทำพิธี กวนเกษียรสมุทร (กวนทะเลน้ำนม ที่บรรทมของพระนารายณ์) ให้เทวดาเก็บสมุนไพรต่างๆ ทิ้งลงในทะเลน้ำนม นำ ‘ภูเขามันทร’ เป็นแกนกลางปักลงในทะเลน้ำนม ใช้พญานาควาสุกรีต่างเชือกพันรอบภูเขา ให้ทั้งสองฝ่ายช่วยกันดึงไปมาฝ่ายเทวดาฉลาดเลือกดึงหางพญานาค เมื่อท้องพญานาควาสุกรีเสียดสีกับภูเขามันทรทำให้สำรอกพิษออกมา ฝ่ายอสูรที่ดึงฝั่งหัวพญานาคถูกพิษ จากหน้าตาปกติจึงอัปลักษณ์ตั้งแต่นั้นมาการกวนเกษียรสมุทรดำเนินไป 1,000 ปี ทำให้เกิด "ของทิพย์" 14 สิ่ง ลอยขึ้นมาจากทะเลน้ำนม หนึ่งในนั้นคือ พิษร้าย ลอยขึ้นมาเป็นสิ่งแรกพระอิศวรเกรงว่าหากพิษร้ายแพร่ลงไปยังโลกมนุษย์ สัตว์โลกจะตายกันหมด จึงทรงกลืนพิษร้ายเอาไว้แต่ขณะทรงวักพิษร้ายเข้าพระโอษฐ์ มีพิษส่วนหนึ่งตกกระจายอยู่ตามยอดหญ้า แมงป่องมาเมื่อถึงก็เอาหางจิ้มลงในพิษร้าย แมงป่องจึงมีพิษอยู่ที่หางขณะที่ งูแลบลิ้นเลียเพื่อกลืนกินพิษ ทำให้งูมีพิษและถูกใบหญ้าบาดลิ้นแยกเป็นสองแฉกนับแต่นั้นพระมหาพิชัยราชรถ • วัสดุ : ไม้แกะสลัก ปิดทองประดับกระจก สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1 พ.ศ.2338 • ขนาด : กว้าง 4.90 เมตร ความยาวพร้อมงอนรถ 18 เมตร สูง 11.20 เมตร น้ำหนัก 13.7 ตัน ใช้กำลังพลชักลาก 216 คน • ตำแหน่งจัดแสดง : โรงราชรถ • ตำนานอสรพิษ : ความแค้นครุฑ-นาค อีกหนึ่งตำนานทำไมงูมีลิ้นสองแฉกวรรณคดีนิทานศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ระบุว่า พญาครุฑต้องการช่วยมารดาที่หลงกลนาคจนตกเป็นทาสมารดาเหล่านาค จึงอาสาไปนำหนึ่งในของทิพย์ที่ลอยขึ้นมาจากการกวนเกษียรสมุทรคือ น้ำอมฤต ที่เก็บรักษาโดยพระจันทร์มาให้นาคดื่มตามความต้องการของนาคเมื่อไถ่ตัวมารดาสำเร็จ พญาครุฑระบายแค้นด้วยการออกอุบายให้เหล่านาคชำระกายก่อนดื่มน้ำอมฤต แล้วแอบใช้เท้าเขี่ยคนโทจนน้ำอมฤตหกกระจายอยู่ตามยอดหญ้า นาคเสียดายจึงใช้ลิ้นเลียไปตามใบหญ้า ลิ้นจึงถูกบาดออกเป็นสองแฉก ทำให้งูซึ่งเป็นลำดับชั้นล่างๆ ของนาคมีลิ้นสองแฉกไปด้วยในวรรณคดีระบุด้วยว่า ขณะพญาครุฑนำน้ำอมฤตกลับมา พระอินทร์และทวยเทพเข้าขัดขวาง แต่ไม่สามารถต้านทานฤทธิ์พญาครุฑ พระนารายณ์จึงเสด็จมาช่วยแต่ก็มิอาจปราบครุฑลงได้ ไม่มีฝ่ายใดแพ้ชนะ ทั้งสองจึงทำสัญญา ครุฑจะอยู่ในตำแหน่งที่สูงกว่าพระนารายณ์ และจะยอมเป็นพาหนะแห่งพระนารายณ์ด้วยเหตุนี้พระนารายณ์จึงทรงครุฑ ส่วนครุฑก็ปรากฏอยู่ในธงพระครุฑพ่าห์ที่ปักอยู่เหนือราชรถองค์พระนารายณ์ซึ่งอยู่ในตำแหน่งที่สูงกว่ารูปเศียรนาค แกะสลักด้วยไม้สักทองบนพระมหาพิชัยราชรถศุภวรรณกล่าวว่า การนำชม พระมหาพิชัยราชรถ ในทัวร์ปีมะเส็ง อาศิรวิษนักษัตร เปิดตำนานอสรพิษ พุทธศักราช 2568 เนื่องจาก พระมหาพิชัยราชรถเป็นหนึ่งในเครื่องประกอบในพระราชพิธีพระบรมศพและพระศพของพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ได้รับการสร้างอย่างวิจิตรงดงามตามคติความเชื่อว่าพระมหากษัตริย์เป็นอวตารของพระนารายณ์หรือสมมุติเทพที่จุติลงมายังโลกมนุษย์เมื่อพระมหากษัตริย์สวรรคตเท่ากับเป็นการเสด็จกลับสู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์บนยอดเขาพระสุเมรุซึ่งเป็นศูนย์กลางของจักรวาล ตอนบนสุดของ ‘พระมหาพิชัยราชรถ’ มี บุษบก เป็นเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศของพระมหากษัตรย์ลวดลายราชรถส่วนใหญ่สลักด้วย ไม้สักทองเป็นรูปเศียรนาค จำนวนมาก มองเห็นจากทุกด้านของราชรถ นาคนั้นหมายถึงแท่นบรรทมพระนารายณ์ตามคติสมมุติเทพ เมื่อพระมหากษัตริย์คืออวตารของพระนารายณ์ การประดิษฐานพระบรมโกศบน พระมหาพิชัยราชรถ จึงเปรียบกับการประทับบนหลังนาค เพื่อเป็นพาหนะแห่งพระเกียรติยศกลับสู่สวรรค์ตู้พระธรรม • ประวัติ : สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพย์ วังหน้าในรัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างตู้พระธรรม 3 ตู้ สำหรับเก็บพระไตรปิฎก • ศิลปกรรม : ผนังตู้ด้านหน้าเขียนลายรดน้ำ ผนังตู้ด้านหลังและด้านข้างเขียนภาพจิตรกรรมสีฝุ่นเรื่องรามเกียรติ์ • ตำแหน่งจัดแสดง : พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ • ตำนานอสรพิษ : กำเนิดนางมณโฑในวรรณกรรมเรื่อง รามเกียรติ์ กล่าวถึง 4 พระฤาษีผู้มีตบะปักหลักใช้ป่าหิมพานต์บำเพ็ญภาวนา แม่โค 500 ตัวในป่าใกล้กับอาศรมมีใจเลื่อมใส ทุกเช้าจึงพากันมาหยดนมใส่ไว้ในอ่างหนึ่งจนเต็มเพื่อให้พระฤาษีได้ฉันเป็นประจำ ใกล้อ่างนมมีแม่กบอาศัยอยู่ พระฤาษีมีใจเมตตาแบ่งนมให้นางกบเป็นอาหารดำรงชีพเรื่อยมา“นาคเป็นสัตว์กึ่งเทพ ถือตนมียศมีเกียรติ ไม่สมสู่ข้ามตระกูลและมักดูถูกงูดินว่าเป็นพลเมืองชั้นสอง เพราะมีรูปกายอย่างสัตว์โลกทั่วไป แต่เจ้าหญิงแห่งเมืองนาคกลับสมสู่กับงูดินในป่าเมื่อฤาษีบังเอิญมาพบเข้าจึงจับแยก เพราะเห็นว่าไม่เหมาะสม ธิดาพญานาคอับอายแทรกแผ่นดินหนีกลับเมืองบาดาล แต่ด้วยกลัวฤาษีจะนำเรื่องนี้มาฟ้องพ่อ จึงแอบขึ้นมาคายพิษลงในอ่างน้ำนมนางกบเห็นเหตุการณ์ ด้วยความกตัญญูรู้คุณจึงยอมเสียสละชีวิตโดดลงไปในอ่างกินน้ำนมพิษจนตัวตายเมื่อฤาษีกลับมาเห็นจึงเกิดความสงสัย เป่ามนต์ให้นางกบฟื้นคืนเพื่อถามหาสาเหตุ เมื่อทราบถึงความกตัญญู จึงชุบกายนางกบเป็นผู้หญิงรูปโฉมงดงาม ตั้งชื่อนางว่ามณโฑและนำไปถวายพระศิวะ ต่อมากลายเป็นนางกำนัลของพระอุมา” ศุภวรรณเล่าชาติกำเนิดของนางมณโฑซึ่งมีความเกี่ยวข้องระหว่างงูดินและนาคภาพจิตรกรรมนางมณโฑบรรทมเคียงทศกัณฐ์ผู้เข้าชม ‘ตู้พระธรรม’ จะได้ชมภาพจิตรกรรมสีฝุ่นขณะหนุมานค้นหานางสีดาในกรุงลงกาแล้วพบทศกัณฐ์บรรทมเคียงข้างนางมณโฑภาพจิตรกรรมฝาผนัง ‘ท้าววิรูปักษ์’ประวัติ : เขียนขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1ราว พ.ศ.2338 ในสมัยรัชกาลที่ 1 เชื่อว่าเป็นฝีมือช่างชาวอยุธยา เพราะเขียนตามคตินิยมสมัยอยุธยาตอนปลายตำแหน่งจัดแสดง : พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ (เหนือกรอบหน้าต่างทั้ง 4 ด้าน)ตำนานอสรพิษ : คาถาปราบงูหนึ่งในความสอดคล้องกันระหว่าง ‘คัมภีร์วิษณุปุราณะ’ ของพราหมณ์-ฮินดู และ ‘ไตรภูมิพระร่วง’ ในศาสนาพุทธ คือความเชื่อที่ว่า ทิศทั้ง 4 มีเทวดาสถิตรักษาประจำทิศ รวมเรียกว่า ‘ท้าวจตุโลกบาล’ ประกอบด้วย1. ท้าวเวสสุวรรณหรือท้าวกุเวร ประจำทิศเหนือ ปกครองยักษ์2. ท้าววิรุฬหก ประจำทิศใต้ ปกครองครุฑและกุมภัณฑ์3. ท้าวธตรฐ ประจำทิศตะวันออก ปกครองคนธรรพ์4. ท้าววิรูปักษ์ ประจำทิศตะวันตก ปกครองนาค“ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ที่เชื่อมโยงกับตำนานอสรพิษคือภาพเทพชุมนุมชั้นล่างสุดเหนือกรอบหน้าต่าง เป็นภาพท้าวจตุโลกบาล คือเจ้าแห่งครุฑ เจ้าแห่งยักษ์ เจ้าแห่งคนธรรพ์ และเจ้าแห่งนาค เขียนเรียงลำดับเป็นภาพชุดต่อเนื่องกันไปโดยรอบผนังทั้งสี่ด้านของพระที่นั่งฯ” ศุภวรรณ กล่าวภาพจิตรกรรมท้าววิรูปักษ์ (ภาพกลาง)จิตรกรรมงูหรืองูดินอยู่ใต้ภาพท้าววิรูปักษ์และอยู่ล่างสุดของผนังในตำนานกล่าวว่า ท้าววิรูปักษ์ เป็นเทพผู้มอบ คาถาวิรูปักเข หรือคาถาปราบงูแด่พระพุทธเจ้าสำหรับกำราบบรรดาพญานาค งูและสัตว์มีพิษ ไม่ให้มารบกวนเวลาออกธุดงค์หรือถือศีลในป่า“ในพระไตรปิฎกมี อหิราชสูตร ที่พระพุทธเจ้าทรงสอนแก่ภิกษุทั้งหลายเพื่อสวดแผ่เมตตาให้กับบรรดาอสรพิษต่างๆ เพื่อให้อยู่ร่วมกันได้ อหิแปลว่างู อหิราชสูตรเป็นคาถาท่อนที่ต่อจากอาฏานาฏิยสูตรซึ่งเป็นคาถาไล่ผีที่เคยใช้สวดไล่โรคห่าสมัยรัชกาลที่ 4 ปัจจุบันใช้ในพิธีสวดภาณยักษ์” ศุภวรรณกล่าวเครื่องเบญจรงค์เครื่องถ้วยเบญจรงค์ ลายราชสีห์ สมัยรัชกาลที่ 3วัสดุ : เครื่องปั้นดินเผาตำแหน่งจัดแสดง : ห้องเครื่องถ้วยในราชสำนัก หมู่พระวิมานตำนานอสรพิษ : เจ้าแม่หนี่วาเครื่องเบญจรงค์ หรือ ‘เครื่องถ้วย 5 สี’ ประกอบไปด้วยสี ขาว แดง เหลือง เขียว ดำ มีความสัมพันธ์กับวัฒนธรรมหลายชาติในเอเชีย“เครื่องถ้วย 5 สี เชื่อมโยงตำนานเกี่ยวกับ งู เนื่องจากปรากฏอยู่ในคัมภีร์ ซานไห่จิง ของจีน หรือ ‘คัมภีร์แห่งขุนเขาและท้องทะเล’ ซึ่งกล่าวถึงการกำเนิดโลกและ เจ้าแม่หนี่วา ผู้สร้างมนุษย์และพลเมืองชาวจีนตามความเชื่อของคนจีน” ศุภวรรณ กล่าวเจ้าแม่หนี่วาคือเทพธิดาผู้นำดินมาบรรจงปั้นเป็นรูปคนทีละคนแล้วเป่าลมหายใจให้มีชีวิต ต่อมาทรงเหนื่อยจากการปั้นมนุษย์ จึงใช้เส้นด้ายจุ่มดินเหนียวดินโคลนแล้วสะบัดลงไปบนพื้นโลก เศษดินเหนียวและหยดโคลนกลายเป็นมนุษย์จำนวนมาก แต่เนื่องจากไม่ปราณีต ทำให้มนุษย์ซึ่งเกิดขึ้นภายหลังมีความแตกต่างของใบหน้าและรูปร่าง บ้างจึงพอมีพอกิน บ้างยากจน บ้างพิกลพิการ ต่างจากมนุษย์ที่บรรจงปั้นมักเป็นคนร่ำรวยมีเกียรติจากนั้นเจ้าแม่หนี่วาต้องการลดภาระในการสร้างมนุษย์ ทรงมอบความสามารถในการมีบุตรให้มนุษย์ที่ทรงปั้น เมื่อเกิดการแต่งงานอยู่กิน ประชากรชาวจีนจึงเพิ่มจำนวนไปอย่างมากมาย ชาวจีนจึงกราบไหว้เจ้าแม่หนี่วาในฐานะ ‘เทพมารดา’เครื่องเบญจรงค์ โถและจานลายเทพพนม พุทธศตวรรษที่ 24คัมภีร์ซานไห่จิงบันทึกไว้ด้วยว่า ครั้งหนึ่งเกิดการต่อสู้กันระหว่างเทพแห่งไฟและเทพแห่งน้ำ ทำให้เสาค้ำฟ้ากับแผ่นดินหัก ฟ้าถล่มเกิดเป็นรอยรั่ว ส่งผลให้ปีศาจหลั่งไหลออกทำร้ายมนุษย์เจ้าแม่หนี่วาจึงต่อสู้กำราบปีศาจ ใช้ขาเต่ายักษ์ค้ำยันท้องฟ้า และเก็บ ดินโคลน 5 สีในแม่น้ำ คือสีขาว แดง เหลือง เขียว ดำ มาปั้นและอุดท้องฟ้าไว้สำเร็จ ศุภวรรณกล่าวด้วยว่า จีนค้นพบและใช้ ดินห้าสี ในการผลิตเครื่องปั้นดินเผาแต่โบราณ สำหรับประเทศไทยพบหลักฐานสมัยกรุงศรีอยุธยามีการสั่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาห้าสีจากประเทศจีนต่อมาไทยเรียกเครื่องถ้วยห้าสีนี้ว่า เครื่องเบญจรงค์ เมื่อไทยผลิตได้เองก็ยังคงสีทั้งห้าไว้ เพียงแต่มีความอ่อนแก่ของสีต่างไปจากจีน และสีทั้งห้านี้ยังเป็นพื้นฐานของวัฒนธรรมทั้งตะวันออกและตะวันตกที่หมายถึงโซนอินเดียและเปอร์เซียศุภวรรณ นงนุช ภัณฑารักษ์ชำนาญการ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนครสีทั้ง 5 ของดินโคลนในแม่น้ำของเจ้าแม่หนี่วา ยังไปปรากฏอยู่ใน คัมภีร์เต๋าเต๋อจิง ศาสตร์แห่งความสมดุลตามลัทธิเต๋าของจีน ที่มอบน่านฟ้าทั้งสี่ทิศให้อยู่ภายใต้การคุ้มครองของสัตว์เทพทั้งสี่ ได้แก่1. เสือขาว - ทิศตะวันตก2. มังกรเขียว - ทิศตะวันออก3. หงส์แดง - ทิศใต้4. เต่าดำ - ทิศเหนือ5. มังกรเหลือง (หรือมังกรทอง) - ศูนย์กลางของสวรรค์ทั้งยังเป็นสีสัญลักษณ์ของ เบญจธาตุ หรือ ธาตุทั้ง 5 ในศาสตร์ฮวงจุ้ย ได้แก่ ไม้-สีเขียว, ไฟ-สีแดง, ดิน-สีเหลือง, น้ำ-สีดำ และ ทอง-สีขาวคัมภีร์ซานไห่จิง บรรยายลักษณะ เจ้าแม่หนี่วา ไว้ว่ามีกายครึ่งบนเป็นสตรี ส่วนกายครึ่งล่างมีหางเป็นงู สีทั้งห้าของเครื่องเบญจรงค์จึงมีความเกี่ยวพันกับงูด้วยประการฉะนี้แหล่งที่มาข่าวและภาพต้นฉบับกรุงเทพธุรกิจhttps://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/art-living/1160828

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม

ประกันสุขภาพ

ประกันสุขภาพ Copayment ผู้ร้าย หรือพระเอก ?

07/01/2025

บทความโดย "บรรยง วิทยวีรศักดิ์" กูรูวงการประกันชีวิตไทยในปีที่ผ่านมา มีข่าวลงในสื่อหลายแหล่งว่า บริษัทประกันชีวิตเตรียมจะนำเงื่อนไขเรื่อง Copayment เข้ามาบังคับใช้ เพื่อแก้ปัญหาการเรียกร้องค่าสินไหมประกันสุขภาพที่พุ่งพรวด จนบริษัทประกันชีวิตหลายแห่งต้องยกเลิกขายการประกันสุขภาพเด็ก หรือประกันสุขภาพหมู่ในกลุ่มขนาดเล็กเรื่องนี้คนกลัวกันมาก ลูกค้าหลายคนรีบสมัครทำประกันสุขภาพ ด้วยเชื่อว่าตอนนี้เงื่อนไข Copayment ยังไม่ถูกนำมาบังคับ แต่ถ้าใครทำหลังปีใหม่ก็อาจจะถูกใส่เงื่อนไขลงไปว่าต้องร่วมจ่ายค่ารักษาพยาบาลทุกครั้งที่มีการเรียกร้องสินไหมข้อเท็จจริงเป็นอย่างไรความจริง เงื่อนไข Copayment มีระบุในกรมธรรม์มาสักระยะหนึ่งแล้ว เป็นเงื่อนไขในแผนการประกันสุขภาพมาตรฐานใหม่ (New Health Standard) แต่บางบริษัทแค่ระบุเงื่อนไขว่าหากมีการเรียกร้องสินไหมมากผิดปกติ ก็จะปรับให้ลูกค้าร่วมจ่ายในอัตรา 0% นั่นหมายความว่าถึงแม้จะมีเงื่อนไข Copayment เข้ามา แต่บริษัทประกันชีวิตแห่งนั้นก็ยังรู้สึกว่า ยังไม่จำเป็นต้องให้ลูกค้าร่วมจ่าย เพราะเขายังสามารถควบคุมอัตราสินไหมให้เดินหน้าไปได้ถึงตอนนี้ ผู้เอาประกันภัยแต่ละคนต้องไปดูว่าในกรมธรรม์ประกันสุขภาพของตนนั้น มีเงื่อนไข Copayment ที่ระบุจำนวนเปอร์เซ็นต์ที่ต้องร่วมจ่ายหรือไม่ ถ้าระบุว่า 0% ก็แสดงว่าไม่ต้องร่วมจ่าย แต่ถ้าระบุว่า 20% หรือ 30% นั่นหมายความว่า เราได้ถือสัญญาที่มีเงื่อนไข Copayment เรียบร้อยแล้ว ถ้าเรามีการเรียกร้องสินไหมมากผิดปกติ เราสามารถถูกบังคับให้ต้องมีการร่วมจ่ายสินไหมในปีถัดไปด้วยเงื่อนไขของคำว่าการเรียกร้องสินไหมผิดปกติ มีอะไรบ้าง1. หากมีการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนเกินความจำเป็นทางการแพทย์ หรือมีการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนด้วยกลุ่มโรคป่วยเล็กน้อยทั่วไป (Simple Diseases) ตั้งแต่ 3 ครั้งขึ้นไป และมีอัตราการเรียกร้องค่าสินไหมในรอบปีกรมธรรม์ประกันภัยตั้งแต่ 200% ของเบี้ยประกันภัย2. หากมีอัตราการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนของผู้เอาประกันภัยแต่ละรายในรอบปีกรมธรรม์ประกันภัยตั้งแต่ 400% (โดยจะไม่นำมาใช้กับการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนกรณีที่ป่วยด้วยโรคร้ายแรงหรือการผ่าตัดใหญ่)เท่าที่ทราบ ในกรมธรรม์ประกันสุขภาพมาตรฐานใหม่ จะระบุเงื่อนไขว่า ผู้เอาประกันภัยต้องร่วมรับผิดชอบสินไหมค่ารักษาพยาบาลแบบ Copayment สัดส่วน 30% ในปีถัดไปทำไมจึงมีเงื่อนไขนี้ขึ้นมาตามความเข้าใจของผู้เขียน เข้าใจว่าเกิดจากข้อตกลงของสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.) ที่ขอ (กึ่งบังคับ) ให้บริษัทประกันภัยห้ามยกเลิกกรมธรรม์ของลูกค้าเมื่อพบว่าลูกค้าป่วยเป็นโรคร้ายแรงหรือมีสุขภาพที่ทรุดลง ยกเว้นในกรณีลูกค้าปกปิดข้อเท็จจริงเกี่ยวกับสุขภาพของตนเองตอนทำประกันชีวิตบริษัทประกันภัยจึงขอต่อรองเงื่อนไขว่า หากลูกค้ามีการเบิกสินไหมจุกจิก ทั้งที่ไม่มีความจำเป็นตามเงื่อนไข 2 ข้อข้างบน ก็ขอให้ลูกค้ามีส่วนร่วมรับผิดชอบค่าสินไหมด้วย โดยบริษัทประกันภัยจะลดเบี้ยประกันให้ตามอัตราส่วนที่ลูกค้ารับผิดชอบอ้าว ถ้ามันเป็นอย่างนั้น ก็แปลว่า กรมธรรม์ประกันสุขภาพมีเงื่อนไขนี้มาแล้วสักระยะหนึ่ง ทำไม เราต้องตกใจกันยกใหญ่ก็เพราะกระแสข่าวที่ออกมา เป็นไปทำนองว่าบริษัทประกันภัยทุกแห่ง ร่วมกันเสนอให้สำนักงาน คปภ. อนุมัติกรมธรรม์ที่มีเงื่อนไข Copayment ตั้งแต่ปีแรก และในทุกการเรียกร้องสินไหมสุขภาพของทุกกรมธรรม์ที่สมัครใหม่เลยครับก่อนอื่น เราต้องทราบว่า กรมธรรม์ประกันสุขภาพที่มีเงื่อนไข Copayment นั้นมี 2 รูปแบบ คือ1. แบบกำหนดให้มี Copayment ตั้งแต่วันเริ่มทำประกันภัยสุขภาพ โดยผู้เอาประกันภัยมีความประสงค์ที่จะร่วมจ่ายในค่ารักษาพยาบาลที่มีการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน ซึ่งโดยทั่วไปจะกำหนดเป็นเปอร์เซ็นต์ของค่ารักษาพยาบาล เช่น หากสัญญาประกันภัยสุขภาพกำหนด Copayment ที่ 10% และมีค่ารักษาพยาบาล 100,000 บาท ผู้เอาประกันภัยจะต้องจ่าย 10,000 บาท ส่วนที่เหลือ 90,000 บาท บริษัทประกันภัยจะเป็นผู้รับผิดชอบ สัญญาประกันภัยสุขภาพรูปแบบนี้เหมาะสำหรับผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรง หรือมีสวัสดิการประกันภัยสุขภาพกลุ่มอยู่แล้ว โดยมีเบี้ยประกันภัยที่ถูกกว่ามาก2. แบบกำหนดให้มี Copayment ในเงื่อนไขการต่ออายุสัญญาคุ้มครองสุขภาพ กรณีครบรอบปีกรมธรรม์ประกันภัย (ปีต่ออายุ) ซึ่งจะใช้พิจารณาในช่วงที่มีการต่ออายุสัญญาประกันภัยสุขภาพนั้น โดยบริษัทต้องแจ้งเงื่อนไขดังกล่าวให้ผู้เอาประกันภัยทราบตั้งแต่วันเริ่มทำประกันภัยสุขภาพ และไม่สามารถเพิ่มเติมเงื่อนไขดังกล่าวในภายหลังได้โดยจะมาใช้ก็ต่อเมื่อมีการใช้สิทธิการเรียกร้องค่าสินไหมค่ารักษาพยาบาลที่เกินความจำเป็นทางการแพทย์ หรือใช้สิทธิเบิกค่ารักษาพยาบาลที่ค่อนข้างสูง (ไม่รวมการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนด้วยโรคร้ายแรง หรือการผ่าตัดใหญ่) โดยจะต้องออกบันทึกสลักหลังให้กับผู้เอาประกันภัยเมื่อมีการเพิ่มเงื่อนไข Copayment เข้าไป และหากในปีกรมธรรม์ถัดไป ไม่เข้าเงื่อนไขการมี Copayment แล้ว บริษัทจะต้องกลับมาใช้เงื่อนไขปกติตามเดิม (ที่ไม่ต้องมี Copayment) ทั้งนี้ การกำหนดให้มี Copayment ในทุกกรณี รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 50%แต่คนส่วนใหญ่ รวมถึงตัวแทนประกันชีวิตเองก็ยังเข้าใจว่า ถ้าเราตกอยู่ในเงื่อนไขของ Copayment แล้วเราจะเสียเปรียบ เพราะต้องร่วมจ่ายค่าสินไหมหรือเบิกได้ไม่ครบ ขณะที่ยังต้องจ่ายเบี้ยประกันเท่าเดิม อันนี้เป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนอย่างยิ่งเพราะถ้าเราเลือกการประกันสุขภาพที่มีเงื่อนไข Copayment ตั้งแต่ปีแรก เช่น ร่วมจ่าย 10% ของค่าสินไหมที่เกิดขึ้น เบี้ยประกันสุขภาพของเราก็ต้องลดลงด้วย ซึ่งอาจจะลดลง 20-30% (ที่ประเทศสิงคโปร์เบี้ยประกันลดลง 30-40%) ซึ่งถือว่าน่าจูงใจมาก โดยเฉพาะคนที่คิดว่าตัวเองมีสุขภาพแข็งแรงหรือถ้ามองอีกมุมหนึ่งว่า คนชอบพูดกันว่าบริษัทประกันภัย/ประกันชีวิต เป็นเสือนอนกิน มีแต่กำไรอย่างเดียว การที่เราถูกบังคับเงื่อนไข Copayment เท่ากับเรามีส่วนร่วมในการรับประกันภัย 10% นั่นคือ ถ้าเราไม่มีการเรียกร้องสินไหม เราก็ได้เงิน 20-30% นี้เข้ากระเป๋าเราฟรี ๆ แต่ถ้าเรามีการเรียกร้องสินไหม เราก็ต้องร่วมรับผิดชอบค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้น เท่ากับว่าเราได้ทำตัวเป็นบริษัทประกันภัยย่อย ที่เข้าไปรับประกันภัยต่อจากบริษัทประกันชีวิต เราจะได้เข้าใจความเสี่ยงที่บริษัทประกันชีวิตเขารับไปเช่นกันผมขอยืนยันว่า ถ้าใครที่ซื้อกรมธรรม์ที่มีเงื่อนไข Copayment ในรูปแบบแรก ที่กำหนดให้มี Copayment ตั้งแต่วันเริ่มที่ทำประกันภัยนั้น เบี้ยประกันต้องถูกกว่าอัตราเปอร์เซ็นต์ที่เราร่วมจ่ายเสมอเหตุผลก็คือ คนที่เลือกกรมธรรม์แบบที่มีเงื่อนไข Copayment ตั้งแต่แรกนั้น เขาต้องมั่นใจว่าเขาเองเป็นคนที่มีสุขภาพแข็งแรง โอกาสที่จะเรียกร้องสินไหมมีน้อย แต่ที่ยังทำประกันก็เผื่อพลาดในกรณีที่มีการรักษาใหญ่ ๆ ที่ตนคิดไม่ถึง เช่น อุบัติเหตุหรือโรคมะเร็ง ค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ถึง 90% ก็ให้บริษัทประกันชีวิตรับผิดชอบไป ตัวเองก็หาเงินเพียงแค่ 10% ของค่ารักษาพยาบาล ซึ่งยังอยู่ในภาวะที่ยอมรับได้อีกเหตุผลที่สำคัญก็คือ เมื่อไหร่ที่มีเงื่อนไขร่วมจ่ายค่ารักษาพยาบาล ผู้เอาประกันภัยก็จะช่วยกลั่นกรองว่าการรักษาต่าง ๆ ที่คุณหมอเสนอมานั้นจำเป็นมากน้อยเพียงใด มันมีอาการหนักถึงขนาดจะต้องวินิจฉัยหรือรักษาโดยวิธีการนั้นหรือไม่ เมื่อคนไข้ได้สอบถามความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญอื่น เป็นลักษณะ Second Opinion แล้ว ก็จะรักษาเฉพาะที่จำเป็นจริง ๆ การตรวจวินิจฉัยที่ฟุ่มเฟือยก็ลดน้อยลงไป ทำให้ค่ารักษาพยาบาลก็จะถูกลงหรือลดน้อยลงประมาณ 30% (ตามผลการวิจัยของประเทศสิงคโปร์ที่พบว่าคนไข้ที่มีการร่วมจ่ายในค่ารักษาพยาบาลนั้น มักจะมีค่ารักษาพยาบาลที่ถูกกว่าโดยเฉลี่ย 30%)ดังนั้น แทนที่เราจะบอกว่าบริษัทประกันชีวิตที่ออกเงื่อนไข Copayment นั้นเป็นผู้ร้าย ผมก็อยากให้บริษัทประกันชีวิตแสดงบทเป็นพระเอก โดยการออกกรมธรรม์ประกันสุขภาพที่มีเงื่อนไข Copayment และมีส่วนลดเบี้ยประกันมากกว่าอัตราเปอร์เซ็นต์ที่ลูกค้าต้องร่วมจ่าย และผมเชื่อมั่นว่าบริษัทไหนชิงออกผลิตภัณฑ์ตัวนี้ก่อน ก็จะสามารถเก็บเกี่ยวลูกค้าที่มีคุณภาพ ลูกค้าที่มั่นใจว่าตนเองแข็งแรง ดูแลสุขภาพดี เข้าอยู่ในพอร์ตโฟลิโอของตนส่วนสำนักงาน คปภ. ก็ต้องเร่งสร้างความเข้าใจกับประชาชนว่า ถ้าประเทศของเรามีกรมธรรม์แบบ Copayment มากขึ้น หรืออาจจะบังคับใช้ในทุกกรมธรรม์เหมือนในสิงคโปร์ ก็จะทำให้ประชาชนหันกลับมาดูแลสุขภาพของตนเอง ขณะเดียวกันก็คอยตรวจสอบค่ารักษาที่คุณหมอเสนอมา ว่าเหมาะสมหรือฟุ่มเฟือยเกินไป ก็จะช่วยลดการใช้ทรัพยากรของชาติ ที่หมดไปจากการใช้ยาแพงเกินไปหรือใช้เครื่องมือที่ฟุ่มเฟือยเกินไปดังนั้น ผมจึงเชื่อว่าประกันสุขภาพแบบประชาชนมีส่วนร่วมจ่าย เป็นพระเอกที่เข้ามากู้สถานการณ์ค่ารักษาพยาบาลที่พุ่งพรวดสูงเกินไป ทำให้ประเทศชาติเสียทรัพยากรไปจำนวนมาก ทั้งเงินตราที่ต้องเสียไปในการนำเข้ายาและเครื่องมือแพทย์จากต่างประเทศ สูญเสียประสิทธิภาพในการทำงานของคนวัยทำงานที่ยังนอนพักรักษาในโรงพยาบาลทั้งที่พอจะหายดี กลับไปพักฟื้นที่บ้านได้แล้ว ซึ่งผมเชื่อว่าการที่ประเทศสิงคโปร์บังคับให้ทุกบริษัทประกันชีวิตต้องมีเงื่อนไข Copayment ในกรมธรรม์นั้น ผ่านการวิจัยและการไตร่ตรองมาอย่างดีเยี่ยมแล้วประเทศไทยยังต้องมีช่วงเปลี่ยนผ่านในเรื่องนี้ เพื่อให้คนรู้จักพึ่งพาตัวเองมากขึ้น ลองคิดดูว่าถ้าเบี้ยประกันสุขภาพของเราถูกลง 20-30% ประชาชนสามารถจัดหาประกันสุขภาพได้มากขึ้น (แทนที่จะพึ่งพาแต่ภาครัฐ) พร้อมทั้งกระตุ้นให้พวกเขาหันกลับมาดูแลสุขภาพตนเอง เมื่อเป็นผู้ป่วยก็รีบเช็กเอาต์จากโรงพยาบาลหลังจากที่อาการดีขึ้น มีเตียงว่างมากขึ้น บุคลากรทางการแพทย์ก็มีเวลาพักผ่อนมากขึ้นเมื่อกรมธรรม์ส่วนใหญ่ของประเทศมีเงื่อนไข Copayment ก็จะทำให้ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลต่อรายลดลง ภาพรวมของการเรียกร้องสินไหมลดลง อัตราการเติบโตของค่าใช้จ่ายเรื่องค่ารักษาพยาบาลลดลง ทำให้อัตราเบี้ยประกันสุขภาพชะลอตัว ไม่ขึ้นพรวดพราดเหมือนในอดีต กลับมาสู่มาตรฐานที่ควรจะเป็น ผมเชื่อว่าประโยชน์จะตกกับทุกฝ่าย ทั้งประชาชน บริษัทประกันภัยและประเทศชาติในที่สุด ผมจึงสนับสนุนเรื่องนี้เต็มที่ครับหมายเหตุ1. ในประเทศสิงคโปร์ ถึงแม้จะกำหนดให้กรมธรรม์ประกันสุขภาพทุกฉบับต้องมีเงื่อนไข Copayment ที่ 10% แต่ก็ยังอนุโลมให้บริษัทประกันภัยออกกรมธรรม์ประกันสุขภาพแบบเบิกได้ทุกบาททุกสตางค์ด้วย เพียงแต่เบี้ยประกันภัยจะสูงกว่าแบบ Copayment ถึง 40% ดังนั้นประชาชนส่วนใหญ่กว่า 95% จึงเลือกทำประกันแบบ Copayment2. กรมธรรม์แบบมีเงื่อนไข Copayment ในไทย ยังไม่มีข้อสรุป สำนักงาน คปภ. ยังไม่ได้ตัดสินใจในเรื่องนี้ คาดว่าในระยะแรกน่าจะออกเป็นกรมธรรม์ประกันสุขภาพที่มีเงื่อนไข Copayment 2 รูปแบบพร้อมกัน คือแบบบังคับใช้ตั้งแต่ปีแรก และแบบที่ถูกตั้งเงื่อนไข Copayment ในกรณีที่มีการเรียกร้องสินไหมผิดปกติ แล้วค่อยประเมินผลอีกครั้งหนึ่งว่า จะบังคับใช้ในทุกกรมธรรม์ได้หรือไม่ ประชาชนพร้อมรับหรือไม่แหล่งที่มาข่าวและภาพต้นฉบับประชาชาติธุรกิจออนไลน์https://www.prachachat.net/finance/news-1728283

อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม

คลังความรู้

ปักหมุด 4 จุดชม “นางพญาเสือโคร่ง” ซากุระแห่งเมืองไทยที่จังหวัด “น่าน”

ไฟป่า LA นักวิเคราะห์คาดกระทบเคลมประกันพุ่ง 8 พันล้านดอลลาร์

งู ทำไมมีพิษ-ลิ้นสองแฉก ค้นหาคำตอบจากทัวร์ชมโบราณวัตถุต้อนรับปีงู 2568

7 เคล็ดลับง่ายๆ ก่อนบิน เตรียมตัวยังไงให้ไม่ตกเครื่องบิน

เปิด 6 เคล็ดลับแบบญี่ปุ่น เพิ่มแรงจูงใจและประสิทธิภาพในการทำงาน

ประกันสุขภาพ Copayment ผู้ร้าย หรือพระเอก ?

'อปมายา' ประติมากรรม X เครื่องประดับเงิน งามไร้มายา ณ รายา เฮอริเทจ เชียงใหม่

"น้ำตกก้อหลวง" อช.แม่ปิง อันซีนแอ่งน้ำสีเขียวมรกต

หมวดหมู่คลังความรู้

คลังความรู้อื่นๆ

ตื่นตา แรลลี่ “Gumball 3000” นำทัพซูเปอร์คาร์สุดหรูระดับโลกกว่า 120 คัน อวดโฉมหน้า “เซ็นทรัลเวิลด์”

1 ปีมีครั้ง! ชวนเที่ยวเหนือ ชมทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ บานสะพรั่งรับลมหนาว

เมื่อวันเกษียณมาถึง เราจะบริหารจัดการเงินอย่างไร?

คนเก่ง กับ การวัดผลงาน | วิฑูรย์ สิมะโชคดี

"พัทยา" แชมป์ 5 ที่เที่ยวยอดฮิตใกล้กรุงฯ ทริปพักผ่อนไปเช้า-เย็น กลับได้สบาย